Nhiều nhà đầu tư không ngần ngại rót tiền cho một ý tưởng chưa hoàn chỉnh, nhưng họ sẽ lập tức rút lui nếu phát hiện mâu thuẫn trong đội ngũ sáng lập. Trong thế giới startup, sự gắn kết giữa các co-founder không chỉ là “tình đồng đội” mà là nền tảng sống còn của cả hành trình gọi vốn. Một đội ngũ rạn nứt bên trong thì dù có chiến lược tốt đến đâu cũng khó lòng thuyết phục được nhà đầu tư.
Trong hành trình gọi vốn, nhiều founder nghĩ rằng chỉ cần ý tưởng tốt là đủ thuyết phục nhà đầu tư. Nhưng thực tế không như vậy. Hơn 60% nhà đầu tư thiên thần và quỹ đầu tư mạo hiểm cho biết yếu tố họ xem xét đầu tiên khi rót vốn giai đoạn sớm là đội ngũ sáng lập, chứ không phải ý tưởng hay thị trường.
Lý do rất rõ ràng: Ý tưởng có thể xoay chuyển, mô hình kinh doanh có thể điều chỉnh, sản phẩm có thể làm lại. Nhưng nếu con người không cùng chí hướng, không có sự phối hợp và cam kết lâu dài, thì mọi nỗ lực điều chỉnh chiến lược đều vô nghĩa. Một đội ngũ không gắn kết sẽ khiến startup mất phương hướng mỗi khi gặp biến động.
Khởi nghiệp không phải là đường thẳng. Đó là hành trình đầy rủi ro, nơi startup phải liên tục thay đổi, đối mặt với thất bại, thiếu hụt nguồn lực, thậm chí là khủng hoảng nội bộ. Trong những thời điểm như vậy, điều khiến nhà đầu tư yên tâm không phải là roadmap hay mô hình tài chính – mà là sự gắn bó, phối hợp ăn ý giữa các co-founder.
Một đội ngũ sáng lập đã từng trải qua va chạm, biết cách giải quyết mâu thuẫn mà vẫn giữ được sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau, sẽ có khả năng lèo lái startup vượt qua giông bão. Họ không bỏ cuộc dễ dàng, không đổ lỗi cho nhau, và sẵn sàng “đồng cam cộng khổ” để đi đến cùng.
Hãy chuẩn bị phần giới thiệu đội ngũ một cách sâu sắc và chân thật. Đừng chỉ liệt kê bằng cấp hay kinh nghiệm. Hãy kể những câu chuyện cụ thể: từng bất đồng nào đã xảy ra, đã vượt qua ra sao, vì sao vẫn tiếp tục đồng hành đến hôm nay. Đó là những gì nhà đầu tư thật sự muốn nghe.
Một trong những “lá cờ đỏ” rõ ràng nhất khiến nhà đầu tư rút lui trong quá trình gọi vốn, chính là sự không nhất quán về tầm nhìn giữa các co-founder.
Ví dụ, một người muốn startup nhanh chóng vươn ra thị trường quốc tế, người còn lại lại muốn tập trung chiếm lĩnh thị trường nội địa trước. Nếu không có tiếng nói chung, nội bộ dễ rơi vào trạng thái giằng co chiến lược, mỗi người kéo một hướng. Hệ quả là startup mất phương hướng, các quyết định bị chồng chéo và không có đích đến rõ ràng.
Nhiều startup thất bại trong gọi vốn vì không có cấu trúc điều hành rõ ràng ngay từ đầu. Các nhà sáng lập thường là bạn bè hoặc đồng nghiệp cũ, nên dễ rơi vào tình trạng mập mờ vai trò: ai phụ trách sản phẩm? ai quản lý tài chính? ai ra quyết định cuối cùng?
Sự thiếu minh bạch trong phân chia quyền lực khiến quá trình điều hành trở nên hỗn loạn. Một người đưa ra quyết định, người kia phản đối công khai. Tình trạng này không chỉ khiến nội bộ căng thẳng, mà còn làm nhân sự hoang mang, ảnh hưởng văn hóa công ty. Và tất nhiên, nhà đầu tư sẽ đặt dấu hỏi lớn về năng lực quản trị.
Sự gắn kết trong một đội ngũ không chỉ thể hiện qua cái bắt tay lúc ký giấy tờ, mà quan trọng hơn là giao tiếp hằng ngày. Nếu các founder ngừng chia sẻ thông tin, tránh né các cuộc họp quan trọng, hoặc tệ hơn là nói xấu nhau sau lưng, đó là dấu hiệu cho thấy sự rạn nứt đã bắt đầu lan rộng.
Tình trạng giao tiếp thiếu minh bạch này không chỉ làm xói mòn niềm tin trong nhóm sáng lập, mà còn lan truyền sự tiêu cực ra toàn bộ tổ chức. Trong mắt nhà đầu tư, một đội ngũ không biết cách giao tiếp nội bộ thì khó có thể điều hành hàng chục, hàng trăm nhân viên trong tương lai.
Nhiều quỹ đầu tư chia sẻ họ thường rút khỏi deal ngay lập tức khi cảm nhận thấy đội ngũ sáng lập có dấu hiệu mâu thuẫn nội bộ, dù startup đang trên đà tăng trưởng. Với họ, sự gắn kết không phải là yếu tố mềm mà là điều kiện tiên quyết.
Bạn có thể chuẩn bị một pitch deck hoàn hảo, một bản kế hoạch tài chính ấn tượng, nhưng nếu đội ngũ sáng lập lộ dấu hiệu rạn nứt, nhà đầu tư vẫn sẽ rút lui ngay lập tức. Những người rót vốn chuyên nghiệp có khả năng đọc vị không khí trong phòng,một cái nhìn tránh né, một câu trả lời thiếu đồng thuận, hoặc đơn giản là sự im lặng bất thường cũng đủ để họ nhận diện rủi ro tiềm tàng.
Trong quá trình gọi vốn, nhà đầu tư không chỉ đánh giá dự án mà còn đánh giá con người đứng sau dự án. Khi đội ngũ không thể thể hiện được sự đồng lòng, điều đó đặt ra dấu hỏi lớn, làm sao họ sẽ cùng nhau vượt qua áp lực khốc liệt của thị trường sau này?
Thực tế cho thấy, có không ít startup gọi vốn thành công nhưng lại nhanh chóng tan rã. Lý do không nằm ở tiền, mà ở chính sự đổ vỡ trong nội bộ. Khi có vốn, mọi mâu thuẫn âm ỉ trước đó có thể bùng phát dữ dội hơn: tranh giành vai trò lãnh đạo, bất đồng trong chiến lược phát triển, hoặc tranh cãi về cách phân chia lợi nhuận.
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến startup thất bại sau khi gọi vốn là xung đột giữa các co-founder. Vốn không phải là giải pháp nếu nền móng tổ chức chưa đủ vững.
Khi đội ngũ sáng lập mất kết nối, văn hóa công ty bị lung lay. Nhân viên không còn định hướng rõ ràng, không biết ai là người đưa ra quyết định. Mọi người làm việc trong tâm thế lo lắng, phòng thủ, thậm chí chia bè kết phái theo từng co-founder.
Hậu quả là hiệu suất giảm mạnh, chất lượng công việc đi xuống, công ty rơi vào trạng thái hỗn loạn. Dù có được hàng triệu USD sau vòng gọi vốn, startup cũng không thể triển khai hiệu quả, vì nội bộ thiếu đồng thuận giống như xây nhà trên cát.
Trước khi gọi vốn, startup cần đầu tư vào xây dựng đội ngũ sáng lập gắn kết và chuyên nghiệp. Đừng để “vốn” trở thành chất xúc tác đẩy startup đến bờ vực sụp đổ.
Trước khi bắt tay làm sản phẩm hay gọi vốn, các co-founder nên ngồi lại với nhau để thảo luận nghiêm túc về những vấn đề nền tảng: startup này sinh ra để làm gì? Giá trị cốt lõi là gì? Tầm nhìn dài hạn ra sao? Mỗi người kỳ vọng gì về vai trò, quyền lợi, và sự công nhận? Việc trao đổi rõ ràng từ đầu giúp tránh hiểu lầm, mâu thuẫn ngầm, và đặt nền tảng cho sự tin tưởng lâu dài.
Startup vận hành hiệu quả khi mỗi người tập trung đúng vai trò sở trường. Người lo sản phẩm thì toàn quyền ở sản phẩm. Người phụ trách tài chính, kế toán phải được tin tưởng điều phối ngân sách. Người giỏi vận hành hãy gánh trọng trách quản lý con người và quy trình.
Cấu trúc vai trò rõ ràng sẽ giúp giảm xung đột, tránh tình trạng “giẫm chân” lên nhau, và tạo sự mạch lạc trong điều hành,điều cực kỳ quan trọng khi bước vào hành trình gọi vốn.
Khởi nghiệp là môi trường áp lực cao, xung đột là điều không thể tránh. Quan trọng là xử lý mâu thuẫn như thế nào.
Startup nên có cơ chế rõ ràng: định kỳ đối thoại 1-1 giữa co-founder, nhóm họp giải quyết vấn đề, hoặc có cố vấn trung lập đứng giữa để hòa giải. Trong một số trường hợp, quyết định theo nguyên tắc đa số cũng là giải pháp hợp lý để tránh “chốt mãi không xong”.
Một đội ngũ sáng lập mạnh là đội có khả năng giao tiếp liên tục, minh bạch và tử tế. Duy trì các báo cáo định kỳ, phản hồi thẳng thắn, không né tránh vấn đề, và giữ sự tôn trọng khác biệt là yếu tố cốt lõi giúp đội nhóm đồng hành bền lâu.
Lozi là một trong những startup thương mại điện tử tăng trưởng mạnh tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi gọi vốn từ nhà đầu tư nước ngoài, xung đột trong đội ngũ sáng lập leo thang. Sự bất đồng không giải quyết được đã khiến một co-founder rời khỏi công ty. Lozi buộc phải tái cấu trúc, mất thời gian, công sức và cả những cơ hội quý giá để bứt phá.
Quibi là startup streaming nổi tiếng gọi được tới 1,7 tỷ USD từ các nhà đầu tư hàng đầu. Nhưng chưa đầy một năm sau khi ra mắt, Quibi tuyên bố đóng cửa. Lý do bất đồng sâu sắc giữa các lãnh đạo cấp cao về chiến lược sản phẩm, tầm nhìn dài hạn và cách quản lý. Quibi là minh chứng điển hình cho việc: có vốn khủng cũng không thể cứu nổi một startup có đội ngũ không đồng thuận.
Một trong những sai lầm lớn nhất của startup là quá vội vàng đi gọi vốn, trong khi nội bộ chưa đủ vững. Nếu các co-founder không thể tin tưởng, tranh luận xây dựng và vượt qua khó khăn cùng nhau, thì tiền đầu tư chỉ làm phơi bày thêm mâu thuẫn và đẩy startup đến nguy cơ rạn vỡ nhanh hơn.
Gọi vốn không chỉ là gọi tiền mà là mời người khác cùng đồng hành. Đừng kêu gọi ai đầu tư, nếu chính bạn chưa dám đầu tư vào sự gắn kết nội bộ.
Giai đoạn hậu gọi vốn là lúc startup phải chạy nước rút trong từng quý để đạt chỉ tiêu tăng trưởng. Khi ấy, sức khỏe nội bộ là yếu tố sống còn. Một đội ngũ không gắn kết sẽ khiến startup hụt hơi, vấp ngã, thậm chí đổ vỡ dù có chiến lược tốt đến đâu. Nếu bạn chỉ tập trung vào gọi vốn, mà quên chăm sóc đội ngũ sáng lập, thì bạn đang xây lâu đài trên cát, đẹp nhưng không bền.
Trong hành trình khởi nghiệp, gọi vốn không chỉ là bài toán tài chính, mà còn là bài kiểm tra về năng lực tổ chức, khả năng hợp tác và niềm tin nội bộ. Một đội ngũ sáng lập thiếu gắn kết không chỉ khó thuyết phục nhà đầu tư, mà còn dễ đổ vỡ ngay cả khi gọi vốn thành công.
Tiền có thể mua được chiến dịch marketing, thuê được nhân sự giỏi nhưng không thể vá được mâu thuẫn nội bộ. Nhà đầu tư có thể bỏ tiền vì thấy tiềm năng, nhưng họ chỉ đồng hành dài hạn nếu nhìn thấy một đội ngũ biết chia sẻ, cùng tầm nhìn và sẵn sàng vượt bão.
Vì vậy, trước khi đi gọi vốn, hãy dừng lại và tự hỏi: Chúng tôi đã thật sự là một đội ngũ vững vàng hay chưa?
HALOBIZ đồng hành cùng startup xây dựng đội ngũ và chuẩn bị hành trang gọi vốn bài bản qua chương trình GỌI VỐN THẦN TỐC – huấn luyện chuyên sâu từ tầm nhìn, chiến lược, đến kỹ năng pitching và cấu trúc tổ chức…
Theo HALOBIZ
