Dùng cố vấn gọi vốn chuyên nghiệp, doanh nghiệp rút ngắn thời gian gọi vốn - "Hổ mọc thêm cánh"

Nhiều startup tại Việt Nam vẫn chọn tự thân vận động khi gọi vốn, với tâm lý tiết kiệm chi phí và chủ động hơn. Nhưng thực tế cho thấy thiếu người dẫn đường giàu kinh nghiệm có thể khiến bạn trả giá đắt. Cố vấn gọi vốn không chỉ là người hỗ trợ họ là “chiếc cầu nối” giúp startup băng qua rào cản tài chính, pháp lý và chiến lược. Vậy vì sao bạn chưa dùng đến họ?

1. Cố vấn gọi vốn là ai và vai trò của họ trong hành trình startup?

Cố vấn gọi vốn (fundraising advisor) là những chuyên gia đóng vai trò đồng hành chiến lược với startup trong suốt quá trình gọi vốn từ lên kế hoạch, chuẩn hóa hồ sơ đến thương lượng với nhà đầu tư. Họ không chỉ giúp doanh nghiệp “trình làng” một cách bài bản, mà còn đảm bảo startup chọn đúng người, gọi đúng vốn và giữ vững quyền kiểm soát.

Những cố vấn này thường sở hữu:

• Kinh nghiệm thực chiến trong các thương vụ M&A, đầu tư mạo hiểm, hoặc IPO;
• Mạng lưới kết nối sâu rộng với quỹ đầu tư, angel investor, cố vấn chiến lược;
• Tầm nhìn tổng thể, có khả năng nhìn xuyên điểm yếu trong mô hình kinh doanh, tài chính, đội ngũ… và đưa ra giải pháp chỉnh sửa trước khi ra thị trường gọi vốn.

Khác với luật sư chỉ lo giấy tờ hay kế toán chỉ xử lý con số, cố vấn gọi vốn hiểu toàn bộ bức tranh vận hành từ tài chính, pháp lý, chiến lược phát triển đến cấu trúc deal. Họ là người “dịch ngôn ngữ nội bộ” của startup thành một bản đề xuất hấp dẫn, rõ ràng và có sức thuyết phục với nhà đầu tư.

2. Lý do startup thường ngại dùng cố vấn gọi vốn

Dù cố vấn gọi vốn mang lại nhiều giá trị thực tiễn, nhưng không ít startup đặc biệt ở giai đoạn sớm vẫn do dự khi nghĩ đến việc hợp tác. Nguyên nhân chủ yếu đến từ hai nỗi lo phổ biến:

 Lo sợ mất kiểm soát

Nhiều founder băn khoăn: “Nếu để người khác dẫn dắt, liệu họ có thay mình quyết định không?” Đây là một hiểu lầm phổ biến. Cố vấn không hề “giành quyền” điều hành doanh nghiệp họ là người đứng bên cạnh để hỗ trợ bạn đưa ra quyết định khôn ngoan hơn, dựa trên kinh nghiệm thực chiến và góc nhìn khách quan. Sự hiện diện của họ giúp bạn tránh được những sai lầm tốn kém, đặc biệt trong giai đoạn căng thẳng khi đàm phán với nhà đầu tư.

 Tiết kiệm sai cách

Một số startup seed-stage ngại hợp tác với cố vấn vì chi phí có thể từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng. Nhưng nếu nhìn rộng hơn, bạn sẽ thấy chi phí không thuê cố vấn đôi khi còn lớn hơn rất nhiều:

• Định giá sai có thể khiến bạn mất 20–30% cổ phần một cách không cần thiết.
• Không có chiến lược rõ ràng có thể dẫn đến thất bại hoàn toàn trong thương vụ gọi vốn.
• Một thỏa thuận “hời trước, thiệt sau” có thể trói chặt doanh nghiệp trong nhiều năm.

Bạn tiết kiệm được vài chục triệu, nhưng có thể đánh mất cả triệu đô không chỉ ở hiện tại, mà cả tương lai tăng trưởng của doanh nghiệp.

3. 5 lợi ích khi startup có cố vấn gọi vốn chuyên nghiệp

Việc hợp tác với một cố vấn gọi vốn giàu kinh nghiệm không chỉ giúp startup gọi được tiền, mà còn gọi đúng cách, đúng người và đúng thời điểm. Dưới đây là 5 lợi ích thiết thực mà một advisor chuyên nghiệp mang lại:

1. Tăng xác suất gọi vốn thành công
Theo Harvard Business Review, các startup có cố vấn chuyên nghiệp đồng hành có xác suất gọi vốn thành công cao hơn 2,7 lần so với những startup tự triển khai.
Lý do rất rõ ràng:

• Advisor biết nhà đầu tư nào phù hợp với từng giai đoạn tăng trưởng.
• Họ hiểu “ngôn ngữ tài chính” của các quỹ  từ đó định hình pitch deck đúng hướng.
• Họ giúp founder truyền tải thông điệp đúng điều mà nhà đầu tư muốn nghe.

2. Tiết kiệm thời gian – tập trung vào vận hành
Gọi vốn không đơn giản chỉ là gửi vài email. Đó là cả một quy trình kéo dài, bao gồm:

• Chuẩn hóa hồ sơ: Pitch deck, báo cáo tài chính, hồ sơ pháp lý…
• Gửi profile đến 30–50 nhà đầu tư tiềm năng
• Lên lịch gặp, đàm phán điều khoản, phản hồi chi tiết và cập nhật thông tin liên tục

Nếu founder phải “ôm” hết, chắc chắn sẽ kiệt sức hoặc xao nhãng việc vận hành cốt lõi. Một cố vấn tốt có thể rút ngắn thời gian gọi vốn từ 6 tháng còn 2–3 tháng, giúp bạn tập trung vào điều quan trọng nhất -tăng trưởng.

 3. Tránh sai lầm pháp lý và cấu trúc vốn
Bạn có biết rằng:

• Một điều khoản sai trong Shareholder Agreement (SHA) có thể khiến bạn mất quyền biểu quyết?
• Một cap table thiếu điều khoản vesting cho co-founder có thể khiến nhà đầu tư rút lui ngay lập tức?

Cố vấn sẽ rà soát toàn bộ hệ thống pháp lý, từ sở hữu trí tuệ đến cấu trúc cổ phần, đảm bảo startup không vướng “bẫy pháp lý” vào phút chót điều từng khiến nhiều thương vụ đổ bể dù đã đến giai đoạn term sheet.

4. Định giá công bằng – đàm phán thông minh
Nhiều founder non kinh nghiệm dễ rơi vào tình huống:

• Gọi được tiền nhưng bị ép định giá thấp
• Chấp nhận board seat bất lợi
• Bị ràng buộc bởi các điều khoản thoái vốn gấp gáp

Cố vấn sẽ:

• So sánh benchmark định giá theo ngành, mô hình và giai đoạn tăng trưởng.
• Hướng dẫn đàm phán các điều khoản trọng yếu như: Liquidation preference, vesting, quyền phủ quyết…
• Chuẩn bị sẵn phương án “walk-away” nếu deal không công bằng giữ vững lập trường cho startup.

5. Mở rộng hệ sinh thái sau gọi vốn
Một cố vấn giỏi không chỉ giúp bạn đóng deal, mà còn mở cửa cho giai đoạn sau:

• Kết nối với đối tác chiến lược, mở rộng thị trường
• Gợi ý cố vấn chuyên ngành, chuyên gia tăng trưởng, mentor sản phẩm
• Hỗ trợ chuẩn bị cho vòng gọi vốn Series A, B  giúp bạn đi đường dài, không chỉ thắng vòng đầu

5. Khi nào bạn nên bắt đầu tìm cố vấn gọi vốn?

Giai đoạn	Dấu hiệu bạn nên có cố vấn
Trước gọi vốn	Chưa từng gọi vốn, chưa có hồ sơ đầy đủ
Đang gọi vốn	Bị từ chối nhiều lần, mất phương hướng
Sau gọi vốn	Gặp mâu thuẫn điều khoản, định giá chưa hợp lý
Chuẩn bị mở rộng	Cần quỹ lớn hơn, cần kết nối đối tác chiến lược

6. Cách chọn cố vấn gọi vốn phù hợp

Không phải ai tự xưng là “advisor” cũng đủ năng lực dẫn dắt startup gọi vốn. Một cố vấn phù hợp không chỉ có kinh nghiệm, mà còn phải hiểu mô hình, định hướng và giai đoạn phát triển của doanh nghiệp bạn. Dưới đây là 3 tiêu chí quan trọng để lựa chọn đúng người đồng hành:

 Họ từng gọi vốn thành công cho ai?
Ưu tiên chọn người đã từng dẫn dắt các thương vụ gọi vốn thành công thực tế. Họ cần hiểu:

• Thị trường startup Việt Nam nếu bạn đang tập trung nội địa
• Hệ sinh thái quốc tế nếu bạn đang chuẩn bị mở rộng ra nước ngoài

Bạn hoàn toàn có thể yêu cầu cố vấn chia sẻ các case họ đã từng hỗ trợ từ số tiền gọi được, thời gian thực hiện, đến tên các quỹ đầu tư liên quan. Kinh nghiệm thực chiến là thước đo đáng tin hơn mọi profile “bóng bẩy”.

 Có tư duy chiến lược, không chỉ “chạy deal”
Một cố vấn giỏi không chỉ lo hoàn tất một thương vụ, mà phải giúp bạn đặt nền móng tài chính dài hạn:

• Gợi ý cơ cấu vốn phù hợp từng vòng gọi
• Định hướng dòng vốn phát triển bền vững
• Giúp bạn tránh “bán mình quá sớm” chỉ để đổi lấy tiền mặt

Nếu người bạn chọn chỉ chăm chăm kết nối với quỹ mà không quan tâm đến cấu trúc sở hữu, kế hoạch sử dụng vốn, hoặc sự phù hợp dài hạn hãy cân nhắc lại.

 Biết cách kết nối đúng người đúng lúc
Thị trường đầu tư không thiếu “người quen biết rộng” nhưng không phải ai cũng có mối quan hệ thực sự hiệu quả. Hãy kiểm tra:

• Cố vấn từng kết nối startup nào với quỹ nào?
• Kết quả sau thương vụ đó ra sao?
• Họ có tiếp tục đồng hành sau deal hay không?

Đừng ngần ngại hỏi thẳng: “Anh/chị từng đưa startup nào gặp quỹ nào, kết quả ra sao?” Câu trả lời sẽ cho bạn biết liệu đây là người có khả năng hành động hay chỉ giỏi “khoe mác”.

Gọi vốn không phải là hành trình đơn độc  và bạn không cần phải tự xoay sở giữa hàng loạt tài liệu, email, đàm phán và chiến lược. HALOBIZ là đơn vị chuyên hỗ trợ startup trong toàn bộ quá trình gọi vốn, từ bước chuẩn bị đến khi hoàn tất deal. 

Nếu bạn đang đứng trước hành trình gọi vốn nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu hãy để đội ngũ cố vấn của HALOBIZ đồng hành. Chúng tôi không chỉ giúp bạn gọi được vốn, mà còn giúp bạn gọi vốn đúng người đúng cách đúng thời điểm, bắt đầu với chúng tôi trong Gọi Vốn Thần Tốc.