IPO có dành cho startup không? Câu trả lời sẽ khiến bạn bất ngờ!

Mỗi nhà sáng lập khởi nghiệp đều mang trong mình một ước mơ – không chỉ là sống sót sau những năm tháng gian khó, mà là vươn mình trở thành thương hiệu có giá trị thật, được thị trường công nhận. Nhưng giữa vòng xoáy gọi vốn liên tục, áp lực lợi nhuận, và sự phụ thuộc vào nhà đầu tư, nhiều startup Việt dần nhận ra: Họ cần một lối thoát bền vững hơn, chủ động hơn.

Đó là lúc IPO – phát hành cổ phiếu ra công chúng – trở thành “giấc mơ lớn” của những người dám nghĩ xa. Song, hành trình ấy không hề dễ dàng. Từ việc minh bạch tài chính, chuẩn hóa quản trị, cho đến đối mặt với thị trường chứng khoán đầy biến động – tất cả đều là những rào cản khiến nhiều nhà sáng lập phải chùn bước.

Thế nhưng, nếu biết chuẩn bị đúng cách, IPO hoàn toàn có thể là bàn đạp giúp startup Việt chuyển mình thành doanh nghiệp tầm khu vực – gọi vốn lớn, giữ quyền kiểm soát, và khẳng định giá trị thương hiệu trên thị trường toàn cầu.

Bài viết này, HALOBIZ sẽ cùng bạn bóc tách từng góc nhìn: Từ bản chất của IPO, cơ hội và rủi ro, cho đến lộ trình cụ thể để startup Việt có thể “chạm tay” vào ước mơ niêm yết. Đây không chỉ là một bài viết – mà là cẩm nang chiến lược giúp bạn biến khát vọng IPO thành hiện thực.

1. IPO là gì và vì sao doanh nghiệp lại chọn IPO?

IPO (Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) là quá trình doanh nghiệp chuyển đổi từ mô hình tư nhân sang doanh nghiệp đại chúng bằng cách bán cổ phần cho nhà đầu tư trên sàn chứng khoán. Đây không chỉ là hoạt động huy động vốn, mà còn là bước định giá chính thức giúp doanh nghiệp khẳng định vị thế trên thị trường tài chính. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phục hồi và dòng vốn đầu tư chuyển hướng sang các lĩnh vực có tính minh bạch cao, IPO ngày càng trở thành lựa chọn chiến lược cho doanh nghiệp muốn tăng tốc tăng trưởng.

Doanh nghiệp chọn IPO vì ba lý do chính: Gọi vốn quy mô lớn, nâng cao uy tín thương hiệu, và tạo thanh khoản cho cổ đông hiện hữu. IPO giúp công ty thu hút vốn dài hạn, mở rộng hoạt động, đồng thời tạo niềm tin cho đối tác và nhà đầu tư. Với sự phát triển của công nghệ tài chính và các quy định niêm yết linh hoạt hơn, IPO hiện nay không chỉ dành cho tập đoàn lớn mà còn mở ra cơ hội cho startup có nền tảng tăng trưởng bền vững.

2. Startup có thể IPO không? Sự thật bất ngờ

Trong nhiều năm, IPO được xem là “sân chơi” dành cho các tập đoàn lâu đời. Tuy nhiên, xu hướng mới cho thấy ngày càng nhiều startup trẻ lựa chọn IPO như một chiến lược tăng trưởng dài hạn. Nhờ vào công nghệ, dữ liệu và mô hình kinh doanh linh hoạt, startup có thể đạt mức định giá hàng trăm triệu USD chỉ sau vài năm hoạt động. Đây là điều kiện tiên quyết để tiến gần hơn tới cánh cửa niêm yết.

Thực tế, các thị trường như Singapore, Hàn Quốc hay Indonesia đang khuyến khích startup nội địa IPO bằng các chính sách ưu đãi thuế và rút gọn quy trình niêm yết. Việt Nam cũng đang từng bước cải thiện hành lang pháp lý, hướng tới hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này cho thấy, IPO không còn là “giấc mơ xa” mà là đích đến khả thi cho startup Việt, miễn là họ có nền tảng tài chính vững, hệ thống quản trị minh bạch và chiến lược phát triển rõ ràng.

3. Lợi ích và rủi ro của IPO với startup

Khi một startup thực hiện IPO, họ không chỉ mở ra cơ hội huy động nguồn vốn lớn để mở rộng thị trường mà còn tăng tính minh bạch và niềm tin của công chúng. Việc niêm yết giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các quỹ đầu tư tổ chức, đối tác chiến lược và nhân sự cấp cao. Đặc biệt, IPO còn là công cụ tạo động lực cho đội ngũ, khi nhân viên có thể sở hữu cổ phần và gắn bó lâu dài với sự phát triển của công ty.

Tuy nhiên, IPO cũng tiềm ẩn nhiều thách thức. Startup phải chịu áp lực duy trì lợi nhuận, công khai thông tin tài chính và đáp ứng yêu cầu giám sát nghiêm ngặt. Sự biến động giá cổ phiếu có thể ảnh hưởng đến uy tín và giá trị thương hiệu. Ngoài ra, chi phí cho tư vấn, kiểm toán, định giá và truyền thông trước IPO có thể lên tới hàng chục tỷ đồng. Do đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng, đảm bảo khả năng vận hành ổn định sau khi trở thành công ty đại chúng.

4. Điều kiện để một startup đủ tiêu chuẩn IPO

Để có thể thực hiện IPO, startup cần đạt được nền tảng tài chính, quản trị và pháp lý vững chắc. Theo quy định hiện hành của thị trường chứng khoán Việt Nam, doanh nghiệp phải có vốn điều lệ tối thiểu 120 tỷ đồng, hoạt động có lãi trong ít nhất hai năm liên tiếp, và tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng tối thiểu 15%. Ngoài ra, công ty phải có báo cáo tài chính được kiểm toán độc lập, hệ thống quản trị doanh nghiệp minh bạch và đội ngũ lãnh đạo có năng lực điều hành chuyên nghiệp.

Với startup, những điều kiện này là thách thức nhưng hoàn toàn khả thi nếu họ chủ động chuẩn hóa quy trình từ sớm. Việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS), triển khai hệ thống quản trị doanh nghiệp điện tử (ERP) và tuân thủ chuỗi kiểm toán định kỳ sẽ giúp startup rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị IPO. Khi nền tảng quản trị đạt chuẩn, việc niêm yết không còn là rào cản, mà là bước tiến tự nhiên trong quá trình trưởng thành của doanh nghiệp.

5. Lộ trình IPO dành cho startup Việt

Để tiến tới IPO thành công, startup cần có lộ trình rõ ràng và được hoạch định theo ba giai đoạn.

Giai đoạn 1 – Xây nền tảng tài chính: Startup cần củng cố cấu trúc vốn, minh bạch hóa báo cáo tài chính, quản lý dòng tiền chặt chẽ và xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ. Việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế giúp doanh nghiệp tạo được niềm tin với nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Giai đoạn 2 – Tăng trưởng bền vững: Doanh nghiệp tập trung tối ưu mô hình kinh doanh, tạo lợi nhuận thật thay vì chỉ chạy theo doanh thu. Các chỉ số tài chính như biên lợi nhuận, ROE hay EBITDA cần được cải thiện liên tục để chứng minh năng lực tăng trưởng ổn định.

Giai đoạn 3 – Chuẩn bị IPO: Đây là bước chiến lược, bao gồm lựa chọn đơn vị tư vấn, thực hiện định giá doanh nghiệp, xây dựng bản cáo bạch, truyền thông thương hiệu và đăng ký niêm yết. Nếu được chuẩn bị bài bản, startup không chỉ huy động được vốn lớn mà còn khẳng định vị thế trên bản đồ doanh nghiệp niêm yết Việt Nam.

6. Có nên IPO sớm hay chờ đến khi “chín muồi”?

Việc lựa chọn thời điểm IPO là yếu tố mang tính quyết định với sự sống còn của một startup. Nhiều doanh nghiệp trẻ thường háo hức muốn niêm yết sớm để nhanh chóng huy động vốn, nhưng điều này có thể phản tác dụng nếu doanh nghiệp chưa đủ độ trưởng thành về tài chính, quản trị và chiến lược vận hành. Khi IPO quá sớm, startup dễ rơi vào áp lực tăng trưởng ngắn hạn, cổ phiếu mất giá hoặc đánh mất niềm tin nhà đầu tư.

Ngược lại, nếu biết “chờ đúng lúc”, doanh nghiệp có thể tận dụng giai đoạn IPO để bứt phá quy mô, mở rộng sang thị trường khu vực và quốc tế. Theo xu hướng hiện nay, các nhà đầu tư ngày càng quan tâm tới chất lượng mô hình kinh doanh, sự minh bạch và khả năng tạo dòng tiền ổn định hơn là chỉ số tăng trưởng ảo. Vì vậy, startup nên xem IPO không phải là đích đến cuối cùng, mà là bước chuyển mình chiến lược, đánh dấu giai đoạn phát triển bền vững và chuyên nghiệp hóa toàn diện.

7. Tương lai IPO của startup Việt: Cơ hội đang mở ra

Trong giai đoạn 2025–2030, thị trường vốn Việt Nam được dự báo sẽ bước vào thời kỳ tăng trưởng mạnh, đặc biệt khi cơ quan quản lý đang nỗ lực nâng hạng thị trường lên nhóm mới nổi. Đây là tín hiệu tích cực, mở ra cơ hội IPO lớn chưa từng có cho các startup trong nước. Khi hạ tầng công nghệ tài chính, quy trình thẩm định và tiêu chuẩn công bố thông tin được cải thiện, các doanh nghiệp trẻ sẽ có điều kiện thuận lợi hơn để niêm yết trong nước và thậm chí trên sàn quốc tế.

Các lĩnh vực có tiềm năng IPO cao bao gồm công nghệ tài chính, thương mại điện tử, năng lượng sạch, logistics và y tế kỹ thuật số. Đặc biệt, các startup Việt đang sở hữu lợi thế về tốc độ tăng trưởng, khả năng thích ứng và chi phí vận hành thấp. Nếu biết tận dụng thời điểm, chuẩn hóa quản trị và hợp tác với đơn vị tư vấn chuyên nghiệp, IPO sẽ không còn là giấc mơ xa vời mà trở thành chiến lược hiện thực hóa khát vọng lớn – đưa thương hiệu Việt vươn ra khu vực và thế giới.

Kết luận – IPO: Lối thoát chiến lược và khát vọng lớn của doanh nghiệp Việt

Với nhiều startup Việt, IPO không chỉ là giấc mơ gọi vốn tỷ đô, mà còn là lối thoát thông minh khỏi vòng xoáy phụ thuộc vào nhà đầu tư ngắn hạn. Khi thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, việc trở thành doanh nghiệp đại chúng giúp startup khẳng định giá trị thật, tăng niềm tin, mở rộng cơ hội và duy trì quyền chủ động trong phát triển dài hạn.

Để hiện thực hóa điều đó, doanh nghiệp cần bắt đầu chuẩn hóa hồ sơ pháp lý và cấu trúc cổ phần theo đúng chuẩn mực mà các quỹ đầu tư quốc tế yêu cầu; xây dựng báo cáo tài chính minh bạch, có kiểm toán nội bộ nhằm đảm bảo niềm tin tuyệt đối từ thị trường. Song song, cần chiến lược vận hành dòng vốn hiệu quả, tránh thất thoát và tối ưu hóa lợi nhuận tái đầu tư.

Không chỉ dừng lại ở tài chính, startup còn phải định vị chiến lược tăng trưởng rõ ràng, phù hợp với khẩu vị và kỳ vọng của từng nhóm nhà đầu tư; kết nối mạng lưới quỹ đầu tư trong nước và quốc tế, mở rộng tầm ảnh hưởng và cơ hội hợp tác chiến lược. Một yếu tố quyết định khác là huấn luyện đội ngũ lãnh đạo và nhân sự trước – trong – sau khi gọi vốn, giúp toàn tổ chức hiểu và vận hành hiệu quả trong môi trường doanh nghiệp niêm yết.

Với sự đồng hành của đội ngũ cố vấn uy tín và kinh nghiệm chuyên sâu, doanh nghiệp hoàn toàn có thể rút ngắn hành trình IPO, tối ưu hóa giá trị và tạo đòn bẩy tăng trưởng bền vững.

HALOBIZ tự hào là đối tác chiến lược đồng hành cùng startup Việt trên hành trình ấy – từ khâu chuẩn bị hồ sơ, huấn luyện đội ngũ, cho đến kết nối quỹ đầu tư và định vị chiến lược tăng trưởng sau IPO.
Đã đến lúc doanh nghiệp Việt chủ động viết nên chương mới của mình – bước ra ánh sáng thị trường bằng bản lĩnh và giá trị thật.

CHIẾN LƯỢC GỌI VỐN CHO DOANH NGHIỆP

Gỡ rối tư duy tài chính – Bứt phá tăng trưởng – Sẵn sàng IPO

“CHIẾN LƯỢC GỌI VỐN CHO DOANH NGHIỆP” ra đời như một lời giải chiến lược toàn diện, giúp chủ doanh nghiệp, startup và nhà đầu tư hiểu đúng – làm đúng – gọi vốn thành công.

Khóa học giúp bạn:
– Nắm vững 9 chiến lược gọi vốn thực chiến và thiết kế bản đồ IPO
–  Hiểu rõ tâm lý nhà đầu tư và vòng vốn
– Ứng dụng đòn bẩy tài chính để tăng trưởng cấp số nhân
– Kết nối cố vấn cấp cao – nhà đầu tư – hệ sinh thái khởi nghiệp

Gọi vốn không chỉ là giải pháp tài chính, mà là chìa khóa giúp doanh nghiệp duy trì dòng tiền khỏe mạnh ngay cả khi chưa có lãi. Đó cũng là con đường ngắn nhất để tạo ra những triệu phú và tỷ phú – những người biết tận dụng đòn bẩy tài chính và nguồn lực từ nhà đầu tư để tăng trưởng thần tốc. Trong hành trình kinh doanh, sớm hay muộn doanh nghiệp cũng phải gọi vốn, vì vậy biết sớm – làm sớm – làm đúng sẽ giúp bạn đi trước và vững vàng hơn trên thị trường. 

Gọi vốn không còn là lựa chọn, mà là kỹ năng bắt buộc của mọi doanh nhân thành công. Rất nhiều học viên của HALOBIZ đã gọi vốn thành công, biến ý tưởng thành hiện thực và mở rộng quy mô kinh doanh. Trong khi đó, đối thủ của bạn đang áp dụng chính những chiến lược này mỗi ngày – và nếu bạn chưa biết, đó chính là thiệt thòi lớn nhất của bạn hôm nay.

Cơ hội kết nối với nhà đầu tư, cố vấn cấp cao và hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ tất cả gói gọn trong một chương trình. Đừng đợi đến khi đối thủ của bạn gọi vốn thành công – hãy là người đi trước!

NHẬN ƯU ĐÃI THAM DỰ MIỄN PHÍ NGAY !