Khi doanh nghiệp khát khao tăng trưởng nhưng cổ đông chưa đồng thuận: Lối đi nào cho câu chuyện đột phá?

Khi doanh nghiệp bắt đầu chạm tay vào cơ hội mở rộng, tăng trưởng doanh thu, thu hút vốn hoặc chiếm lĩnh thị trường mới… thì một rào cản bất ngờ có thể làm mọi thứ chững lại: Cổ đông không đồng thuận. Nỗi đau không chỉ là sự đình trệ, mà còn là mất đi thời điểm vàng để tăng trưởng thần tốc, đánh mất niềm tin của nhân sự chủ chốt và nhà đầu tư tiềm năng. Trong khi đó, khát khao bứt phá vẫn âm ỉ trong từng quyết sách của người sáng lập — làm sao để giữ lửa tăng trưởng mà không tạo ra đổ vỡ nội bộ?

Bài viết này HALOBIZ phân tích sâu góc nhìn chiến lược, pháp lý và thực tiễn, giúp các doanh nghiệp tìm ra lối đi bền vững để vượt qua bế tắc cổ đông, đồng thời vẫn duy trì được đà tăng trưởng mạnh mẽ. Đây là kim chỉ nam dành cho những nhà lãnh đạo muốn chuyển hóa bất đồng thành cơ hội đột phá — từ bàn đàm phán nội bộ đến thị trường rộng mở.

1. Hiểu rõ nguyên nhân bất đồng

Mâu thuẫn giữa ban lãnh đạo và cổ đông thường bắt nguồn từ sự khác biệt trong mục tiêu, mức độ chấp nhận rủi ro và kỳ vọng thời gian thu hồi vốn. Người sáng lập thường có xu hướng “đánh cược” vào cơ hội mở rộng thị trường để tăng trưởng thần tốc, trong khi nhiều cổ đông lại ưu tiên an toàn, ổn định và bảo toàn vốn. Một số cổ đông tham gia từ giai đoạn đầu có thể lo ngại về việc pha loãng cổ phần nếu gọi thêm vốn, hoặc mất quyền kiểm soát khi chiến lược tăng trưởng lệch khỏi cam kết ban đầu. Ngoài ra, thiếu minh bạch thông tin hoặc giao tiếp không hiệu quả cũng khiến niềm tin giữa các bên giảm sút, dễ dẫn tới nghi ngờ và phản ứng phòng thủ.

Trong bối cảnh đó, việc hiểu rõ gốc rễ bất đồng là bước đầu tiên để tháo gỡ nút thắt. Doanh nghiệp cần phân tích cụ thể từng yếu tố: Cổ đông lo ngại điều gì, mức độ ảnh hưởng ra sao, và có thể gỡ bằng công cụ tài chính, truyền thông hay tái cấu trúc nào. Khi nhận diện đúng vấn đề, việc giải quyết sẽ chuyển từ đối đầu cảm xúc sang xử lý chiến lược, đặt mục tiêu chung của doanh nghiệp lên hàng đầu.

2. Xây dựng cơ chế pháp lý dự phòng mạnh mẽ

Một trong những lý do khiến mâu thuẫn cổ đông leo thang là thiếu nền tảng pháp lý rõ ràng từ đầu. Khi khởi sự, nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào sản phẩm và tăng trưởng, bỏ qua việc thiết lập một thỏa thuận cổ đông bài bản. Hệ quả là khi có bất đồng, không ai biết phải xử lý theo cơ chế nào, ai có quyền quyết, và quyền lợi – trách nhiệm của từng bên đến đâu. Thỏa thuận cổ đông không chỉ là tài liệu hành chính, mà là “hợp đồng hôn nhân” của doanh nghiệp: Phòng ngừa xung đột, định rõ cách hành xử trong tình huống bất đồng, hoặc khi một cổ đông muốn thoái vốn, chuyển nhượng, hay không còn phù hợp.

Một thỏa thuận tốt sẽ quy định rõ quyền biểu quyết theo tỷ lệ, điều kiện giải thể, cơ chế mua bán nội bộ, định giá cổ phần, thậm chí điều khoản giải quyết bế tắc (deadlock clause). Khi mọi thứ được xác lập minh bạch, doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu rủi ro pháp lý mà còn tạo được môi trường minh bạch, chuyên nghiệp – yếu tố quan trọng để kêu gọi vốn và thu hút đối tác chiến lược trong hành trình tăng trưởng thần tốc.

3. Giao tiếp minh bạch, tránh cảm xúc chi phối

Trong nhiều trường hợp, vấn đề không nằm ở bản chất chiến lược tăng trưởng, mà nằm ở cách nó được truyền đạt. Khi thông tin không được chia sẻ đầy đủ, rõ ràng và đúng thời điểm, cổ đông dễ rơi vào trạng thái phòng thủ, nghi ngờ và từ chối ủng hộ. Doanh nghiệp càng có tốc độ phát triển nhanh, càng cần giao tiếp hiệu quả — không chỉ về kết quả kinh doanh, mà còn về rủi ro, lý do chọn chiến lược và kế hoạch kiểm soát tăng trưởng.

Thực tế cho thấy, khi cổ đông được lắng nghe và hiểu tầm nhìn dài hạn, họ sẽ dễ đồng thuận hơn, kể cả với những bước đi mạo hiểm. Ngược lại, nếu cảm thấy bị đặt trước “sự đã rồi”, họ có thể phản ứng dữ dội, thậm chí cản trở mọi quyết định chỉ vì mất niềm tin. Do đó, lãnh đạo cần học cách tách biệt cảm xúc cá nhân khỏi giao tiếp chuyên nghiệp, chủ động tạo không gian trao đổi cởi mở, minh bạch và tôn trọng khác biệt. Chính giao tiếp là cây cầu nối giữa khát vọng tăng trưởng thần tốc của ban điều hành và sự đồng hành vững chắc từ cổ đông.

4. Sử dụng trung gian, hòa giải (mediation)

Khi nội bộ doanh nghiệp rơi vào tình trạng bế tắc — không đạt được sự đồng thuận, không ai chịu nhường ai, quyết định quan trọng bị đình trệ — việc nhờ tới một bên trung gian độc lập là lựa chọn thông minh và chuyên nghiệp. Trung gian không đưa ra phán xét đúng sai, mà đóng vai trò kết nối, điều phối, và gợi mở phương án dung hòa để các bên có thể nhìn lại vấn đề với góc nhìn mới, không bị chi phối bởi cảm xúc cá nhân hay mâu thuẫn quá khứ.

Hòa giải đặc biệt hiệu quả khi mâu thuẫn giữa các cổ đông đã vượt quá giới hạn tranh luận thuần túy. Một buổi gặp gỡ do bên thứ ba tổ chức, có quy trình, mục tiêu rõ ràng và không gian trung lập, sẽ giúp tháo gỡ căng thẳng, khơi lại mong muốn chung — đó là sự phát triển của doanh nghiệp. Hơn thế nữa, quá trình này còn giúp các bên rèn luyện kỹ năng thương lượng, lắng nghe, và đồng hành cùng mục tiêu dài hạn, thay vì chỉ tập trung bảo vệ vị trí cá nhân.

Trong hành trình tăng trưởng thần tốc, việc biết “dừng lại để điều chỉnh” bằng hòa giải có thể là bước ngoặt để tái khởi động mạnh mẽ hơn, với sự đồng thuận thật sự từ bên trong.

5. Chiến lược “Disagree and Commit”

Trong môi trường doanh nghiệp đổi mới liên tục, việc luôn đạt được sự đồng thuận 100% trước mỗi quyết định là điều hiếm thấy — và đôi khi, không cần thiết. Đây là lúc chiến lược “Disagree and Commit” (không đồng ý nhưng vẫn cam kết hành động) phát huy hiệu quả. Nguyên tắc này giúp doanh nghiệp giữ nhịp ra quyết định nhanh chóng, không bị trì hoãn bởi các tranh luận kéo dài vô tận.

Cụ thể, trong một cuộc họp, các cổ đông và lãnh đạo có thể tranh luận tự do, thể hiện quan điểm rõ ràng và phản biện lẫn nhau. Tuy nhiên, khi kết thúc phiên họp và đã có quyết định cuối cùng — dù không hoàn toàn đồng tình — tất cả các bên cam kết thực thi với tinh thần trách nhiệm cao nhất. Cách làm này vừa tôn trọng khác biệt, vừa duy trì tốc độ hành động của tổ chức.

Chiến lược “Disagree and Commit” giúp tránh được hiện tượng “chia rẽ âm thầm”, nơi một số cổ đông ngấm ngầm phản đối, làm chậm tiến trình triển khai. Đặc biệt trong giai đoạn doanh nghiệp cần tăng trưởng thần tốc, việc duy trì tinh thần cam kết sau mỗi quyết định là yếu tố then chốt để giữ vững đoàn kết nội bộ và hướng về mục tiêu chung.

6. Các công cụ tài chính linh hoạt để cân bằng kỳ vọng

Không phải mọi cổ đông đều phản đối vì họ không tin vào tầm nhìn, mà nhiều người lo lắng vì không chắc chắn về cách chia sẻ lợi ích, mức độ rủi ro và tác động đến tỷ lệ sở hữu. Lúc này, các công cụ tài chính linh hoạt như Earn‑out, ESOP, hoặc đầu tư theo giai đoạn là giải pháp thông minh để dung hòa giữa kỳ vọng tăng trưởng và sự thận trọng vốn có.

Chẳng hạn, mô hình Earn‑out cho phép doanh nghiệp và cổ đông “đi từng bước” — chỉ thực hiện chi trả cổ tức, tăng quyền lợi, hoặc điều chỉnh cổ phần nếu doanh nghiệp đạt được các chỉ số tăng trưởng đã cam kết. Điều này giúp hạn chế rủi ro, đồng thời tạo động lực cho ban lãnh đạo tập trung thực hiện đúng mục tiêu.

Mô hình Earn‑out là một cơ chế tài chính được sử dụng phổ biến trong các thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A) hoặc khi có cổ đông mới tham gia, nhằm giảm rủi ro và tạo động lực gắn bó giữa các bên.

Cụ thể:

• Earn-out là khoản thanh toán bổ sung mà bên bán (hoặc cổ đông sáng lập) sẽ nhận được sau giao dịch, nếu doanh nghiệp đạt được một số chỉ tiêu tài chính hoặc kinh doanh cụ thể đã được thỏa thuận từ trước (ví dụ: doanh thu, lợi nhuận, thị phần…).
• Khoản thanh toán này có thể được thực hiện theo nhiều đợt, thường kéo dài từ 1 đến 3 năm sau khi hoàn tất hợp đồng.

Lợi ích:

• Bên mua hoặc cổ đông mới: Giảm thiểu rủi ro vì chỉ phải chi thêm tiền nếu doanh nghiệp thực sự hoạt động hiệu quả.
• Bên bán hoặc cổ đông sáng lập: Có động lực tiếp tục điều hành, phát triển doanh nghiệp, hướng tới kết quả cụ thể để nhận thêm giá trị.
• Doanh nghiệp: Duy trì sự ổn định trong quá trình chuyển giao, không bị phá vỡ đội ngũ quá sớm.

Khi nào nên dùng?

Earn-out đặc biệt phù hợp khi:

• Hai bên định giá doanh nghiệp chưa thống nhất.
• Doanh nghiệp đang ở giai đoạn tăng trưởng, chưa ổn định kết quả tài chính.
• Muốn giữ cổ đông sáng lập tiếp tục tham gia sau đầu tư.

Đây là một công cụ giúp hài hòa lợi ích ngắn hạn và dài hạn, rất phù hợp trong hành trình tăng trưởng thần tốc nhưng vẫn kiểm soát rủi ro.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể ưu tiên tài trợ nội bộ — sử dụng lợi nhuận giữ lại để tái đầu tư thay vì gọi thêm vốn. Giải pháp này giúp giữ nguyên cấu trúc cổ đông, tránh pha loãng cổ phần và thể hiện sự chủ động của ban điều hành.

Việc kết hợp các công cụ tài chính phù hợp không chỉ giúp duy trì đà tăng trưởng thần tốc, mà còn tạo cảm giác an tâm cho cổ đông, từ đó xây dựng niềm tin và sự đồng hành lâu dài.

Khát vọng tăng trưởng thần tốc là động lực sống còn của nhiều doanh nghiệp trẻ, đặc biệt trong bối cảnh thị trường biến động liên tục và cơ hội chỉ đến trong khoảnh khắc. Tuy nhiên, nếu thiếu sự đồng thuận từ cổ đông — những người nắm giữ quyền lực và niềm tin tài chính trong doanh nghiệp — khát vọng ấy có thể trở thành cuộc chiến nội bộ đầy mâu thuẫn, kéo lùi toàn bộ bộ máy. Giải pháp không nằm ở việc “ép buộc đồng thuận”, mà ở chỗ thiết kế chiến lược dung hòa: Từ việc hiểu rõ nguyên nhân xung đột, xây dựng cơ chế pháp lý từ sớm, giao tiếp minh bạch, đến sử dụng linh hoạt các công cụ tài chính và kỹ năng đàm phán.

Không có một công thức chung cho tất cả, nhưng có một nguyên tắc bất biến: Muốn đi xa phải đi cùng nhau — nhưng muốn đi nhanh mà vẫn bền, phải biết chọn lối đi thông minh và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ bên trong.

Đặc biệt “TĂNG TRƯỞNG THẦN TỐC X10 QUY MÔ” ra đời – như một lời giải, giúp doanh nghiệp gỡ rối tư duy. Một khóa học chiến lược hướng dẫn gọi vốn, xây dựng mô hình tăng trưởng và IPO. 

Nếu bạn từng loay hoay khi gọi vốn, lúng túng trước nhà đầu tư, chưa đồng bộ được bộ máy vận hành, hay chưa rõ đâu là con đường ngắn nhất để đưa doanh nghiệp mình vươn ra công chúng – thì đây chính là bước ngoặt dành cho bạn. ‘TĂNG TRƯỞNG THẦN TỐC X10 QUY MÔ’ không chỉ giúp bạn tháo gỡ những nút thắt chiến lược, mà còn trang bị tư duy tỷ phú, công cụ đòn bẩy tài chính và lộ trình IPO được chính những người trong cuộc thực hiện. Đây là cơ hội để bạn tăng tốc, bứt phá, và xây dựng một doanh nghiệp tăng trưởng theo cấp số nhân.

Cơ hội kết nối với nhà đầu tư, cố vấn cấp cao và hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ tất cả gói gọn trong một chương trình. Đừng đợi đến khi đối thủ của bạn gọi vốn thành công hãy là người đi trước!

[ĐĂNG KÝ NGAY – NHẬN SUẤT THAM DỰ MIỄN PHÍ]