Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và thị trường biến động không ngừng, việc huy động vốn hiệu quả trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các startup. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng sở hữu đủ kinh nghiệm và nguồn lực để thực hiện quá trình này một cách suôn sẻ. Đó là lý do tại sao việc thuê cố vấn gọi vốn đang trở thành một chiến lược thông minh, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa khả năng huy động vốn và đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững.
1. Tại sao doanh nghiệp cần thuê cố vấn gọi vốn?
Trong quá trình gọi vốn, việc xác định chính xác nhu cầu và chiến lược sử dụng vốn là yếu tố sống còn. Một cố vấn gọi vốn chuyên nghiệp giúp doanh nghiệp phân tích toàn diện mô hình kinh doanh, bao gồm dòng tiền, điểm hòa vốn và khả năng mở rộng, từ đó xác định quy mô gọi vốn phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
Ví dụ: Hơn 40% startup thất bại vì phân bổ vốn sai chiến lược trong 2 năm đầu tiên. Việc có cố vấn tài chính từ đầu giúp hạn chế rủi ro này, đồng thời đề xuất giải pháp gọi vốn linh hoạt như gọi vốn theo vòng (seed, series A, B), hoặc kết hợp vốn chủ sở hữu và vốn vay.
Kết nối với mạng lưới nhà đầu tư tiềm năng
Không phải doanh nghiệp nào cũng có sẵn quan hệ với các nhà đầu tư. Cố vấn gọi vốn đóng vai trò cầu nối chiến lược giữa doanh nghiệp và các quỹ đầu tư, nhà đầu tư thiên thần hoặc tổ chức tài chính phù hợp. Mối quan hệ của cố vấn không chỉ giúp tăng xác suất tiếp cận thành công mà còn rút ngắn đáng kể thời gian tìm kiếm.
Trong giai đoạn 2023–2024, hơn 65% thương vụ gọi vốn dưới 20 triệu USD tại Đông Nam Á thành công nhờ kết nối qua bên thứ ba uy tín.
Một hồ sơ gọi vốn chuyên nghiệp là bước đầu tiên để thu hút sự chú ý và niềm tin từ nhà đầu tư. Cố vấn không chỉ chỉnh sửa về mặt hình thức mà còn hoàn thiện nội dung chiến lược: Từ bản kế hoạch kinh doanh, báo cáo tài chính, phương án định giá doanh nghiệp cho đến chiến lược thoái vốn cho nhà đầu tư.
Các yếu tố như định giá hợp lý, roadmap tăng trưởng, hoặc tiềm năng sinh lời đều được trình bày rõ ràng và có số liệu minh chứng. Nhà đầu tư trung bình chỉ dành 3–5 phút để đánh giá một hồ sơ, nên việc chuyên nghiệp hóa từng chi tiết là cực kỳ cần thiết.
Cố vấn gọi vốn không chỉ là người hỗ trợ kỹ thuật mà còn là đối tác chiến lược, giúp doanh nghiệp nâng tầm tiếp cận vốn và tăng khả năng thành công khi kêu gọi đầu tư. Dù là startup đang trong giai đoạn ý tưởng hay doanh nghiệp quy mô vừa muốn mở rộng thị phần, việc đồng hành cùng đơn vị cố vấn chuyên sâu là quyết định mang tính đòn bẩy.
2. Lợi ích khi thuê cố vấn gọi vốn
Quá trình gọi vốn không chỉ là việc gửi hồ sơ cho nhà đầu tư. Nó là chuỗi hoạt động đòi hỏi sự chuẩn bị tỉ mỉ: nghiên cứu thị trường đầu tư, xây dựng pitch deck, lên phương án sử dụng vốn và tham gia các vòng thương thảo. Việc này thường kéo dài nhiều tháng và tiêu tốn không ít nguồn lực nội bộ.
Thuê cố vấn gọi vốn giúp doanh nghiệp tập trung vào vận hành cốt lõi và phát triển sản phẩm, trong khi các công việc chuyên môn như chuẩn bị hồ sơ, chọn lựa nhà đầu tư mục tiêu và điều phối cuộc gặp được đội ngũ chuyên nghiệp đảm nhận.
Ví dụ thực tế: Các doanh nghiệp có cố vấn gọi vốn rút ngắn thời gian huy động thành công trung bình 30% so với các doanh nghiệp tự triển khai.
Tỷ lệ gọi vốn thành công, đặc biệt ở vòng tiền hạt giống (pre-seed) hoặc hạt giống (seed), vẫn còn thấp. Cố vấn gọi vốn giúp doanh nghiệp tránh các sai lầm như định giá quá cao, mô hình kinh doanh thiếu minh bạch, hoặc chưa chứng minh được lợi thế cạnh tranh.
Ngoài ra, họ còn tham gia trực tiếp vào quá trình đàm phán, đảm bảo các điều khoản hợp lý và bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp. Điều này đặc biệt quan trọng trong các thương vụ chuyển đổi cổ phần, nơi mỗi điều khoản có thể ảnh hưởng lớn đến quyền kiểm soát.
Startup có cố vấn khi thương thảo với quỹ đầu tư có khả năng giữ lại quyền kiểm soát cao hơn 25% so với nhóm không có hỗ trợ.
Gọi vốn chỉ là điểm khởi đầu. Việc giữ mối quan hệ tích cực với nhà đầu tư, báo cáo tiến độ đúng hạn và sử dụng vốn minh bạch sẽ tạo nền tảng cho các vòng gọi vốn tiếp theo. Cố vấn chuyên nghiệp sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp sau khi thương vụ hoàn tất.
Nhiều đơn vị tư vấn hiện nay đã tích hợp dịch vụ hậu gọi vốn, như thiết lập KPI sử dụng vốn, cố vấn chiến lược tăng trưởng theo kỳ và hỗ trợ tái cấu trúc khi cần thiết.
Ví dụ: Nghiên cứu của Bain & Company chỉ ra rằng các doanh nghiệp có cố vấn tiếp tục đồng hành sau vòng gọi vốn series A có khả năng gọi tiếp series B cao hơn 37%.
Một cố vấn gọi vốn tốt không chỉ giúp doanh nghiệp huy động được vốn mà còn góp phần gia tăng tính bền vững của quá trình phát triển. Họ chính là nhân tố giúp tiết kiệm thời gian, tối ưu nguồn lực và xây dựng quan hệ chiến lược lâu dài với nhà đầu tư.
3. Quy trình làm việc với cố vấn gọi vốn
Bước đầu tiên trong quy trình gọi vốn là xác định rõ ràng mục tiêu tài chính: Doanh nghiệp cần bao nhiêu vốn, sử dụng vào những hạng mục gì, và mục tiêu ngắn hạn hay dài hạn là gì. Đây là cơ sở để cố vấn tài chính đề xuất phương án huy động vốn phù hợp, từ hình thức (gọi vốn chủ sở hữu, vay nợ, convertible note) đến định thời điểm.
Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam thất bại trong gọi vốn vì không xác định được nhu cầu vốn cụ thể và chiến lược sử dụng vốn rõ ràng. Việc có cố vấn ngay từ đầu giúp thiết lập nền tảng bền vững.
Hồ sơ gọi vốn không đơn giản chỉ là bản kế hoạch kinh doanh. Một bộ hồ sơ hoàn chỉnh bao gồm:
Cố vấn sẽ đóng vai trò kiểm định và nâng cấp từng phần, giúp doanh nghiệp sẵn sàng về hình thức lẫn nội dung.
Cố vấn không chỉ giúp doanh nghiệp “biết gọi vốn từ ai” mà còn “biết cách gọi vốn như thế nào”. Nhờ mạng lưới quan hệ rộng, họ sẽ đề xuất danh sách nhà đầu tư phù hợp, tổ chức các buổi gặp gỡ, hướng dẫn kỹ thuật trình bày và phản biện. Xác suất được đầu tư của các doanh nghiệp có cố vấn tổ chức giới thiệu đầu tư cao hơn 60% so với doanh nghiệp tự tìm kiếm nhà đầu tư.
Đây là giai đoạn nhạy cảm, nơi mọi điều khoản có thể ảnh hưởng lâu dài đến quyền lợi doanh nghiệp. Cố vấn sẽ đóng vai trò như người đại diện đàm phán, kiểm tra tính pháp lý và đảm bảo các điều khoản minh bạch, phù hợp với chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
Các điều khoản phổ biến cần lưu ý gồm: định giá, tỷ lệ cổ phần, quyền phủ quyết, quyền ưu tiên mua thêm, và lộ trình thoái vốn. Hơn 50% startup tại Việt Nam không đủ kiến thức để đánh giá điều khoản đầu tư, dẫn đến việc mất quyền kiểm soát hoặc bị ràng buộc bất lợi về sau.
Quy trình làm việc với cố vấn gọi vốn không chỉ đơn thuần là thuê dịch vụ mà là quá trình đồng hành chiến lược từ xác định mục tiêu đến ký kết hợp đồng. Một cố vấn chuyên nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ gọi vốn thành công mà còn phát triển bền vững sau đầu tư.
4. Lưu ý khi chọn cố vấn gọi vốn
Kinh nghiệm và chuyên môn
Không phải mọi cố vấn đều phù hợp với mọi doanh nghiệp. Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn cố vấn gọi vốn là kinh nghiệm thực chiến và hiểu biết sâu sắc trong ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động.
Ví dụ: một doanh nghiệp công nghệ cần cố vấn từng gọi vốn thành công cho các startup công nghệ, hiểu mô hình tăng trưởng nhanh, định giá theo phương pháp DCF hoặc comparables, và có kinh nghiệm làm việc với quỹ đầu tư mạo hiểm (VC).
78% thương vụ gọi vốn dưới 10 triệu USD thành công đều có sự tham gia của cố vấn từng thực hiện ít nhất 3 thương vụ tương tự trước đó.
Mạng lưới quan hệ
Cố vấn là người giúp doanh nghiệp “gặp đúng người vào đúng thời điểm”. Một cố vấn có mạng lưới quan hệ sâu rộng với các nhà đầu tư cá nhân, quỹ đầu tư nội địa và quốc tế, tổ chức tài chính sẽ mở rộng cơ hội tiếp cận vốn và đẩy nhanh tiến trình gọi vốn.
Lý tưởng nhất là cố vấn có khả năng giới thiệu trực tiếp đến danh sách nhà đầu tư phù hợp, từng hợp tác và có khả năng ra quyết định nhanh chóng. Đây là lợi thế lớn so với doanh nghiệp tự tìm kiếm thông tin một cách rời rạc.
Phí dịch vụ và cam kết
Phí dịch vụ là yếu tố cần xem xét nhưng không nên là yếu tố duy nhất. Doanh nghiệp cần đánh giá tổng thể giữa chi phí, phạm vi công việc, kết quả cam kết và hình thức thanh toán (theo giai đoạn, theo kết quả hay cổ phần).
Một số cố vấn uy tín có chính sách “chỉ thu phí sau khi gọi vốn thành công” hoặc đồng hành dài hạn với một phần cổ phần, thể hiện cam kết cùng phát triển với doanh nghiệp. Tuy nhiên, điều này cần được thể hiện rõ bằng hợp đồng minh bạch, tránh rủi ro về pháp lý hoặc kỳ vọng không rõ ràng.
Chọn đúng cố vấn gọi vốn là một trong những quyết định chiến lược nhất của doanh nghiệp trong giai đoạn mở rộng. Đó không chỉ là người cung cấp dịch vụ mà còn là đối tác cùng chia sẻ rủi ro và thành công.
Thuê cố vấn gọi vốn là một bước đi chiến lược giúp doanh nghiệp tối ưu hóa khả năng huy động vốn, tiết kiệm thời gian và nguồn lực, đồng thời nâng cao khả năng thành công trong các thương vụ đầu tư. Với sự hỗ trợ của cố vấn chuyên nghiệp, doanh nghiệp có thể tự tin tiến bước trên con đường phát triển bền vững.
Nếu bạn đang muốn rút ngắn thời gian chuẩn bị, tăng xác suất chốt deal với nhà đầu tư và sở hữu lộ trình từng bước rõ ràng, hãy tìm hiểu Gọi Vốn Thần Tốc từ HALOBIZ – nơi bạn sẽ được hướng dẫn cách chuẩn hóa quy trình, dựng hồ sơ tài chính và luyện pitching trực tiếp với cố vấn giàu kinh nghiệm. Để lại thông tin để chúng tôi tư vấn cho bạn.
