Sau mỗi vòng gọi vốn, thay vì bước vào giai đoạn tăng trưởng như kỳ vọng, không ít doanh nghiệp lại rơi vào khủng hoảng nội bộ âm ỉ. Hội đồng Quản trị – nơi lẽ ra cần thống nhất chiến lược – lại trở thành điểm nóng của mâu thuẫn, tranh chấp vai trò và xung đột lợi ích. Người sáng lập cảm thấy bị “gạt ra ngoài lề” khi quyền lực dần dịch chuyển vào tay các nhà đầu tư lớn, trong khi áp lực tăng trưởng từ phía cổ đông ngày một gia tăng. Không ít doanh nghiệp khởi nghiệp từng bước hụt hơi, thậm chí tan rã vì không giải được “bài toán quản trị hậu gọi vốn”. Đây là một “nỗi đau thầm lặng” mà phần lớn lãnh đạo trẻ chưa từng được chuẩn bị từ trước.
Trong bối cảnh thị trường biến động khó lường, dòng vốn dịch chuyển nhanh và tâm lý nhà đầu tư thay đổi liên tục, việc xây dựng một chiến lược gọi vốn bền vững không chỉ là lựa chọn thông minh, mà là yếu tố sống còn để doanh nghiệp tồn tại và phát triển dài hạn.
Bài viết này HALOBIZ sẽ phân tích sâu nguyên nhân dẫn đến căng thẳng sau gọi vốn, hệ quả thực tế, từ đó đề xuất những lối thoát quản trị thực tiễn giúp doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp tăng trưởng dưới 100 triệu USD từng bước kiểm soát xung đột, khôi phục nội lực, sẵn sàng cho vòng gọi vốn tiếp theo – một cách bài bản và bền vững.
1. Nguyên nhân căng thẳng sau gọi vốn
Sau khi Gọi vốn, không ít doanh nghiệp đối mặt với một giai đoạn “hậu huy động” đầy thách thức, trong đó căng thẳng giữa các thành viên Hội đồng Quản trị trở thành vấn đề nổi bật. Nguyên nhân xuất phát từ nhiều khía cạnh, song tất cả đều xoay quanh việc tái cấu trúc quyền lực và kỳ vọng tăng trưởng khác biệt giữa các bên tham gia.
Trước hết, sự thay đổi cấu trúc cổ đông là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây ra căng thẳng. Khi một doanh nghiệp Gọi vốn thành công, thường sẽ có những nhà đầu tư mới – đặc biệt là các quỹ đầu tư mạo hiểm hoặc tổ chức tài chính – bước vào với vai trò cổ đông lớn.
Điều này kéo theo việc các quyết định chiến lược trước đây vốn chỉ nằm trong tay người sáng lập, nay phải chia sẻ hoặc chịu ảnh hưởng lớn từ cổ đông mới. Mâu thuẫn xảy ra khi nhóm sáng lập muốn duy trì tầm nhìn dài hạn, trong khi nhà đầu tư yêu cầu tăng trưởng nhanh, sinh lời sớm để đảm bảo tỷ suất hoàn vốn đầu tư. Cấu trúc sở hữu thay đổi một cách đột ngột không chỉ ảnh hưởng đến văn hóa tổ chức mà còn gây chia rẽ trong định hướng phát triển doanh nghiệp.
Thứ hai, kỳ vọng lợi nhuận lớn và nhanh từ các nhà đầu tư cũng tạo áp lực đáng kể. Sau khi góp vốn, đa số quỹ đầu tư đều yêu cầu lộ trình sinh lời cụ thể trong vòng 3–5 năm. Điều này khiến nhiều lãnh đạo doanh nghiệp phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh theo hướng “chạy đua doanh thu”, đôi khi bất chấp hiệu quả dài hạn.
Hệ quả là, những kế hoạch xây dựng nền tảng vận hành bền vững bị hoãn lại, các khoản đầu tư vào nghiên cứu – phát triển, công nghệ hay con người bị cắt giảm. Sự khác biệt giữa kỳ vọng của nhà đầu tư và hiện thực vận hành doanh nghiệp có thể nhanh chóng trở thành điểm nóng xung đột trong các cuộc họp Hội đồng Quản trị.
Ngoài ra, tranh chấp quyền lực và vai trò trong HĐQT cũng là vấn đề thường thấy sau mỗi vòng Gọi vốn. Khi doanh nghiệp mở rộng, số lượng thành viên trong HĐQT tăng lên, nhiều người trong số đó được đề cử bởi các nhà đầu tư lớn. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng kịp thời điều chỉnh điều lệ hoặc xác định rõ quyền hạn giữa Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, thành viên điều hành và các ủy ban chuyên trách.
Thiếu sự phân vai rõ ràng dễ dẫn tới tình trạng chồng chéo, lạm quyền hoặc đùn đẩy trách nhiệm – đặc biệt nguy hiểm trong các quyết định chiến lược có tính sống còn như mở rộng thị trường, thay đổi mô hình kinh doanh hay M&A.
Cuối cùng, vấn đề minh bạch thông tin là một rào cản lớn khiến mối quan hệ giữa cổ đông và ban điều hành trở nên căng thẳng. Một số doanh nghiệp non trẻ chưa xây dựng được hệ thống báo cáo tài chính hoặc KPI bài bản, dẫn đến việc các cổ đông không nắm rõ tiến độ kinh doanh thực tế.
Trong khi đó, việc sai lệch hoặc thiếu minh bạch dữ liệu không chỉ khiến các nhà đầu tư lo ngại về khả năng tăng trưởng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín công ty trên thị trường. Hơn thế nữa, nếu doanh nghiệp có ý định Gọi vốn ở vòng tiếp theo, việc thiếu minh bạch sẽ khiến họ khó được định giá cao hoặc bị từ chối đầu tư.
Tổng thể, căng thẳng trong Hội đồng Quản trị sau Gọi vốn là một hệ quả tất yếu nếu doanh nghiệp không chuẩn bị kỹ về cấu trúc quản trị, kỳ vọng tài chính và cơ chế thông tin. Để tránh rơi vào trạng thái “gọi được vốn nhưng mất kiểm soát”, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ trước vòng gọi vốn đầu tiên.
2. Hệ quả tiêu cực từ căng thẳng
2.1 Giảm hiệu suất hoạt động
Căng thẳng trong Hội đồng Quản trị sau gọi vốn không chỉ là mâu thuẫn cá nhân mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất toàn doanh nghiệp. Khi các bên tham gia mất niềm tin hoặc không đồng thuận về định hướng phát triển, các quyết định quan trọng thường bị trì hoãn hoặc không đạt được sự nhất trí. Điều này khiến tiến độ triển khai các dự án bị chậm lại, làm giảm khả năng thích nghi với thị trường và bỏ lỡ cơ hội tăng trưởng. Ngoài ra, môi trường làm việc căng thẳng còn khiến đội ngũ lãnh đạo lẫn nhân sự cấp trung trở nên thiếu động lực, dẫn tới hiệu suất vận hành suy giảm trên diện rộng.
2.2 Mất uy tín với nhà đầu tư
Một trong những hệ lụy lớn nhất của tình trạng căng thẳng kéo dài là làm tổn hại đến uy tín của doanh nghiệp trước mắt các nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ đầu tư quốc tế. Sau mỗi vòng gọi vốn, doanh nghiệp không chỉ cam kết kết quả kinh doanh mà còn phải chứng minh được khả năng quản trị nội bộ bền vững. Khi các mâu thuẫn giữa các cổ đông lớn và ban điều hành bị rò rỉ ra bên ngoài, hoặc khi các cuộc họp Hội đồng trở nên bất đồng sâu sắc, nhà đầu tư sẽ nghi ngờ về tính minh bạch, sự ổn định cũng như khả năng sinh lời lâu dài của doanh nghiệp. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến các vòng Gọi vốn tiếp theo, thậm chí làm giảm mức định giá trong mắt các tổ chức tài chính lớn.
2.3 Rủi ro thay đổi lãnh đạo
Khi những áp lực sau gọi vốn không được xử lý khéo léo, việc thay đổi vị trí lãnh đạo thường xảy ra như một hệ quả tất yếu. Một số trường hợp, người sáng lập bị thay thế bởi các CEO chuyên nghiệp do yêu cầu từ cổ đông nhằm “chuyên nghiệp hóa” mô hình vận hành. Tuy nhiên, việc thay đổi người lãnh đạo đột ngột có thể dẫn đến đứt gãy chiến lược phát triển đang theo đuổi, gây bất ổn về định hướng. Đặc biệt với doanh nghiệp khởi nghiệp, người sáng lập thường là linh hồn của mô hình kinh doanh và văn hóa tổ chức. Việc mất đi họ có thể kéo theo sự rời đi của đội ngũ then chốt, ảnh hưởng nặng nề đến khả năng tăng trưởng.
2.4 Phân hóa nội bộ
Một hệ quả nghiêm trọng khác của căng thẳng hậu gọi vốn là tình trạng phân hóa nội bộ. Khi các thành viên trong Hội đồng Quản trị chia rẽ thành các nhóm lợi ích, việc hợp tác trở nên khó khăn. Sự thiếu đồng thuận sẽ nhanh chóng lan sang các cấp quản lý và nhân viên, làm suy giảm tinh thần đoàn kết trong doanh nghiệp.
Thậm chí, nhiều doanh nghiệp rơi vào trạng thái “văn hóa chỉ trích” – nơi các phòng ban tìm cách đổ lỗi thay vì cùng nhau giải quyết vấn đề. Đây là yếu tố cực kỳ nguy hiểm vì nó không chỉ gây đình trệ trong hoạt động mà còn khiến doanh nghiệp mất đi sự năng động và sáng tạo – vốn là yếu tố sống còn trong môi trường cạnh tranh ngày nay.
Tổng hợp lại, các hệ quả từ căng thẳng trong Hội đồng Quản trị sau gọi vốn không chỉ dừng ở cấp độ nội bộ mà còn tác động lan tỏa đến hình ảnh doanh nghiệp trên thị trường, khả năng huy động vốn và tính bền vững trong vận hành. Chính vì vậy, việc thiết lập cơ chế điều phối và kiểm soát mâu thuẫn từ sớm là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp duy trì tốc độ tăng trưởng và sự tin tưởng từ nhà đầu tư.
3. Lối thoát tối ưu cho doanh nghiệp
3.1 Xác lập vai trò rõ ràng
Việc xác lập vai trò rõ ràng trong Hội đồng Quản trị là bước đầu tiên và quan trọng nhất để giải quyết căng thẳng sau khi gọi vốn. Doanh nghiệp cần xây dựng Điều lệ HĐQT chi tiết, phân định rõ ràng chức năng và quyền hạn giữa Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, cũng như các trưởng ủy ban chuyên trách.
Điều này giúp hạn chế sự chồng chéo quyền lực và loại bỏ các khoảng trống trong quản trị. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần xây dựng Thỏa thuận cổ đông mang tính ràng buộc, quy định rõ cơ chế biểu quyết, quyền phủ quyết của từng bên và cách thức xử lý mâu thuẫn tiềm ẩn. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tránh tranh chấp nội bộ và giúp duy trì sự ổn định tổ chức sau mỗi vòng gọi vốn.
3.2 Thiết lập KPI minh bạch
Một trong những nguyên nhân sâu xa dẫn đến xung đột là sự mơ hồ trong đánh giá hiệu quả hoạt động. Do đó, việc thiết lập hệ thống KPI minh bạch là điều không thể thiếu. Doanh nghiệp nên đặt mục tiêu cụ thể cho từng quý hoặc chu kỳ hai tháng, đồng thời công khai báo cáo kết quả kinh doanh để tất cả các bên liên quan đều nắm được tình hình thực tế.
Hệ thống KPI cần gắn chặt với cơ chế thưởng và xử phạt rõ ràng, liên quan đến doanh thu, lợi nhuận, chất lượng dịch vụ và tiến độ triển khai dự án. Khi mọi mục tiêu đều có số liệu chứng minh, việc tranh cãi chủ quan sẽ được giảm thiểu, giúp các thành viên HĐQT tập trung vào chiến lược thay vì đối đầu cá nhân.
3.3 Phát triển kênh giao tiếp hiệu quả
Giao tiếp nội bộ hiệu quả là chìa khóa hóa giải mọi mâu thuẫn trong Hội đồng Quản trị. Doanh nghiệp cần tổ chức các cuộc họp định kỳ đúng lịch, với chương trình rõ ràng và người điều phối trung lập. Những cuộc họp này không chỉ là nơi cập nhật tiến độ mà còn là cơ hội để các thành viên chia sẻ quan điểm, tháo gỡ khúc mắc trước khi xung đột leo thang.
Đồng thời, cần thành lập Ủy ban giải quyết tranh chấp với thành phần đa chiều gồm đại diện cổ đông, chuyên gia độc lập và luật sư tư vấn. Ủy ban này đóng vai trò hòa giải, đưa ra đề xuất trung lập giúp HĐQT giữ được sự đoàn kết cần thiết trong các giai đoạn quan trọng sau gọi vốn.
3.4 Đào tạo Hội đồng Quản trị
Trong nhiều doanh nghiệp trẻ, thành viên HĐQT thường thiếu kinh nghiệm trong việc quản trị rủi ro, thương lượng hay điều phối lợi ích. Vì vậy, đào tạo chuyên sâu cho Hội đồng Quản trị là bước đi cần thiết.
Chương trình đào tạo nên tập trung vào kỹ năng thương lượng, xử lý mâu thuẫn, ra quyết định nhóm và xây dựng văn hóa hợp tác. Đây không chỉ là cách nâng cao năng lực lãnh đạo, mà còn giúp tạo ra một tập thể thống nhất về tư duy và định hướng, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp vận hành trơn tru hơn sau các vòng Gọi vốn nhiều áp lực.
3.5 Tái cấu trúc quyền biểu quyết
Tình trạng mất cân bằng quyền lực thường xảy ra khi một hoặc vài cổ đông lớn nắm quyền chi phối, dẫn đến áp đặt quyết định. Để khắc phục, doanh nghiệp có thể áp dụng mô hình “phân quyền theo giai đoạn” – theo đó, quyền biểu quyết được cấp dần theo mức độ hoàn thành mục tiêu kinh doanh hoặc đóng góp giá trị cụ thể.
Cách làm này giúp phân bổ quyền lực công bằng hơn, giảm thiểu rủi ro bị lạm dụng quyền lực, đồng thời tạo động lực để các bên cùng nỗ lực đạt mục tiêu chung. Khi quyền lợi và nghĩa vụ được điều tiết hợp lý, mâu thuẫn sẽ ít có cơ hội bùng phát.
3.6 Sử dụng tư vấn bên ngoài
Cuối cùng, việc sử dụng các chuyên gia tư vấn độc lập là giải pháp thiết thực giúp doanh nghiệp tháo gỡ khúc mắc. Tư vấn từ các đơn vị chuyên nghiệp như Halo Biz có thể hỗ trợ điều phối cuộc họp, xây dựng lại quy trình ra quyết định, thiết kế KPI chiến lược, cũng như điều chỉnh văn hóa tổ chức theo hướng hợp tác và minh bạch.
Sự hiện diện của bên thứ ba giúp giảm căng thẳng cá nhân và đưa các cuộc thảo luận trở lại quỹ đạo chuyên môn. Đây là công cụ quan trọng không chỉ để giải quyết mâu thuẫn ngắn hạn mà còn giúp định hình lại hệ thống quản trị dài hạn, đảm bảo sự phát triển bền vững sau mỗi vòng gọi vốn.
Tổng thể, sáu giải pháp trên không chỉ giúp doanh nghiệp vượt qua căng thẳng sau gọi vốn, mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển dài hạn, nâng cao năng lực quản trị và duy trì sự hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư.
4. Ví dụ thực tế
4.1 GoViet (nay là Gojek Việt Nam)
Giai đoạn 2019–2020 đánh dấu bước ngoặt khi GoViet thực hiện thành công vòng gọi vốn và buộc phải cải tổ Hội đồng Quản trị để đáp ứng yêu cầu từ nhà đầu tư quốc tế. Ban điều hành đã chủ động bổ sung thành viên độc lập vào HĐQT, giúp tăng tính khách quan trong các quyết định chiến lược. Đồng thời, GoViet cũng xây dựng hệ thống KPI riêng biệt cho từng mảng kinh doanh như giao đồ ăn và xe ôm công nghệ. Nhờ quản trị minh bạch và rõ ràng, doanh nghiệp nhanh chóng mở rộng thị phần và cải thiện uy tín đáng kể, thu hút thêm dòng vốn từ các nhà đầu tư lớn.
4.2 Tiki
Tiki từng trải qua giai đoạn căng thẳng khi nhóm sáng lập gặp bất đồng với các quỹ đầu tư ngoại trong các vòng gọi vốn Series B đến D. Để duy trì ổn định nội bộ và giảm thiểu tranh chấp, Tiki quyết định thành lập Hội đồng tư vấn độc lập, hoạt động song song nhưng không trực tiếp chi phối biểu quyết trong HĐQT. Mô hình này giúp cân bằng quyền lực giữa các bên, đồng thời tạo không gian phản biện chuyên môn hiệu quả. Nhờ vậy, Tiki duy trì được định hướng phát triển bền vững và bảo toàn uy tín trong mắt nhà đầu tư.
5. Hướng dẫn thực hiện cho doanh nghiệp dưới 100 triệu USD
| Bước | Nội dung triển khai | Ghi chú |
| 1 | Họp đánh giá vai trò và quyền hạn sau Gọi vốn | 2–4 tuần sau khi ký hợp đồng |
| 2 | Xây KPI SMART gồm 3 vòng | Lần 1: 2 tháng; lần 2: quý; lần 3: năm |
| 3 | Thiết lập điều lệ rõ ràng | Pháp lý – tài chính – vận hành |
| 4 | Đào tạo kỹ năng HĐQT | 6–8 tuần; có chuyên gia hỗ trợ |
| 5 | Kiểm tra & cập nhật sau mỗi vòng KPI | Sửa đổi điều lệ nếu cần |
Căng thẳng trong Hội đồng Quản trị sau mỗi vòng gọi vốn là điều không thể tránh khỏi, đặc biệt với các doanh nghiệp đang mở rộng quy mô dưới 100 triệu USD. Tuy nhiên, thay vì né tránh, các doanh nghiệp cần coi đây là cơ hội để tái cấu trúc, hoàn thiện hệ thống quản trị và tăng cường minh bạch.
Việc xác định rõ vai trò trong HĐQT, xây dựng KPI minh bạch, thiết lập cơ chế giải quyết xung đột và chủ động đào tạo kỹ năng lãnh đạo là những yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn “hậu gọi vốn” một cách vững vàng. Khi xung đột được kiểm soát đúng cách, doanh nghiệp không chỉ giữ được sự ổn định nội bộ mà còn tạo niềm tin vững chắc với nhà đầu tư cho các vòng gọi vốn kế tiếp.
HALOBIZ tự hào là đối tác đồng hành chiến lược, cung cấp giải pháp tư vấn chuyên sâu về gọi vốn, điều phối hội đồng quản trị, xây dựng KPI và minh bạch thông tin tài chính. Hãy để chúng tôi giúp doanh nghiệp bạn phát triển bền vững, vượt qua mọi thách thức từ bên trong lẫn bên ngoài.
Đặc biệt “Giải Mã Kỳ Lân và IPO ” ra đời – như một lời giải, giúp doanh nghiệp gỡ rối tư duy. Một khoá học chiến lược hướng dẫn gọi vốn, xây dựng mô hình tăng trưởng và IPO.
Nếu bạn từng loay hoay khi gọi vốn, lúng túng trước nhà đầu tư, hay chưa rõ đâu là con đường ngắn nhất để đưa doanh nghiệp mình vươn ra công chúng – thì đây chính là bước ngoặt dành cho bạn. ‘Giải Mã Kỳ Lân & IPO’ không chỉ giúp bạn tháo gỡ những nút thắt chiến lược, mà còn trang bị tư duy tỷ phú, công cụ đòn bẩy tài chính và lộ trình IPO được chính những người trong cuộc thực hiện. Đây là cơ hội để bạn tăng tốc, bứt phá, và xây dựng một doanh nghiệp tăng trưởng theo cấp số nhân.
Cơ hội kết nối với nhà đầu tư, cố vấn cấp cao và hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ tất cả gói gọn trong một chương trình. Đừng đợi đến khi đối thủ của bạn gọi vốn thành công hãy là người đi trước!
[ĐĂNG KÝ NGAY – NHẬN SUẤT THAM DỰ MIỄN PHÍ]
